فقط نگوییم «کتاب بخوانید»

فرهنگ‌سازی کتاب‌خوانی در بین مردم فقط بدین معنی نیست که بگوییم «کتاب بخوانید» بلکه باید با تمام ابزارها و امکانات در اختیار این حرف را غیرمستقیم به مخاطب بزنیم.

نباید فراموش کنیم آن چیزی که باعث ارتقای فرهنگ جامعه می‌شود و آداب و رسوم فرهنگی را نسل به نسل منتقل می‌کند، کتاب است. آن‌چه  واضح است و در بسیاری از آمارهای کتاب‌خوانی مورد اشاره قرار می‌گیرد این است که سرانه مطالعه کتاب در بین مردم ایران اوضاع خوبی ندارد و دقایق مطالعه کتاب در کشورمان پایین است. سوالی که در این بین مطرح می‌شود این است که دلیل اصلی این موضوع چیست؟ چرا علی‌رغم این‌که در چند دهه اخیر شاهد رشد تحصیلات در بین مردم کشورمان هستیم، آمار مطالعه کتاب‌های غیردرسی پایین است؟

پاسخ به این سوال را شاید بتوان در چند نظرگاه کلی مورد بررسی قرار داد؛ مواردی که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته و شاید یادآوری آن بتواند راه جدیدی را برای مسئولان، مدیران فرهنگی و دست‌اندرکاران عرصه ادبیات نشان دهد.

وقتی از سرانه پایین مطالعه در کشور صحبت می‌شود، اولین انگشت‌ها به سمت خوانندگان کتاب می‌رود؛ بدین معنی که می‌گوییم آمار مطالعه پایین است به این دلیل که کتاب‌خوان‌های کمی داریم. این اظهارنظر اگرچه درست است اما دقیق نیست. باید دقت داشت که کتاب‌خوانی و مطالعه یک موضوع دوطرفه است یعنی باید کتاب خوب به دست خواننده برسد تا او مطالعه کند. بنابراین همزمان که این ایراد را متوجه خوانندگان می‌کنیم باید این سوال را بپرسم که تا چه اندازه کتاب خوب و متناسب با علاقه مخاطبان تولید کرده‌ایم که توقع داریم تمایل به کتاب‌خوانی بالاتر رود. برای نمونه بارها دیده‌ایم که کتاب‌های خوبی نگارش شده و همزمان با استقبال بسیار چشمگیر مخاطبان همراه شده است. بنابراین نباید فراموش کنیم که تهیه خوراک خوب مطالعاتی یک امر بسیار مهم است.